چرا ضربان قلب جنین در سونوگرافی شنیده نمی شود ؟

همانطور که میدانید اطمینان پیدا کردن از سلامت جنین در دوران بارداری از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. این موضوع باعث شده تا در 3 ماهه اول بارداری سلامت جنین را از روی ضربان قلب او بسنجند به همین خاطر در این دوران باید از منظم بودن ضربان جنین به طور مداوم آگاهی پیدا کرد زیر هر چه میزان ضربان منظم تر باشد احتمال سقط نیز کاهش پیدا می‌کند. اکو قلب جنین یکی از مطمئن ترین روش های برای اطمینان از سلامت قلب فرزند شما پیش از تولد است. از این رو در این مقاله می‌خواهیم به بررسی علت نداشتن ضربان قلب جنین در سونوگرافی بپردازیم که دعوت میکنیم در ادامه با ما همراه باشید.

عدم وجود ضربان قلب جنین در سونوگرافی

در بیشتر مواقع ممکن است بر اثر عوامل مختلف ضربان جنین در حین سونوگرافی شنیده نشود که در این صورت پزشک برای چند روز بعد برای چک کردن نوبت سونوگرافی دیگری تعیین خواهد کرد و موارد احتمالی را مورد بررسی قرار خواهد داد تا از این بابت مطمئن شود. همچنین در صورتیکه در مورد بیماری مادرزادی قلب کنجکاو هستید میتوانید مطلبی که درباره تهیه شده در منو مجله قلب مطالعه نمایید.

عوامل نداشتن ضربان قلب جنین در سونوگرافی

از عوامل نداشتن ضربان قلب جنین در سونوگرافی می‌شود به موارد زیر اشاره کرد:

نوع سونوگرافی

معمولا در هفته های ابتدایی بارداری از سونوگرافی واژینال برای بررسی وضعیت جنین استفاده میشود. در این روش یک پروب از طریق واژن به درون رحم فرستاده می شود که می‌تواند آگاهی بیشتری از شرایط جنین در اختیار پزشک و مادر قرار دهد، توجه داشته باشید که استفاده از این نوع سونوگرافی به جنین آسیبی وارد نمی‌کند. به طور معمول از هفته هفتم و هشتم بارداری صدای قلب جنین از طریق سونوگرافی واژینال شنیده میشود.

باید توجه داشته باشید که سونوگرافی شکمی دقت و حساسیت کمتری نسبت به سونو واژینال دارد و در هفته های بعدی بارداری از سونو شکمی استفاده میشود.

مدت زمان بارداری

همانطور که بیان شد صدای قلب جنین معمولا بعد از هفته هفتم بارداری از طریق سونوگرافی شنیده میشود. پیش از هفته هفتم حاملگی شنیدن صدای قلب جنین بسیار بعید است. با توجه به نوع سونوگرافی ممکن است صدای قلب جنین در هفته هشتم و نهم شنیده شود.

توجه به تاریخ دقیق شروع بارداری

تاریخ اولین روز آخرین پریود معیار اصلی محاسبه زمان بارداری است و سن بارداری بر اساس این تاریخ محاسبه میشود. اشتباه در محاسبه این تاریخ برای خانم هایی با سیکل قاعدگی نامنظم بیشتر اتفاق می افتد. پس اگر در سونوگرافی واژینال صدای قلب جنین شنیده نمیشود ممکن است به دلیل اشتباه در محاسبه سن بارداری باشد.

با توجه به موارد ذکر شده یکی دیگر از علل شنیده نشدن ضربان قلب در سونوگرافی می‌تواند عدم آگاهی نسبت به تاریخ دقیق شروع بارداری باشد زیرا بسیاری از مادرانی که سیکل قاعدگی آنها نامنظم است ممکن است در تاریخ شروع بارداری خود دچار اشتباه شوند و به همین خاطر صدای ضربان قلب شنیده نشود.

بنابراین با توجه به سه مورد فوق درباره شنیده نشدن ضربان قلب جنین در سونوگرافی می‌شود نتیجه گرفت که این عوامل مختص به قبل از هفته هفتم بارداری است زیرا از هفته اول تا هفتم ممکن است بخاطر مواردی که گفته شد پزشک نتواند صدای ضربان قلب جنین را به خوبی بشنود اما اگر بعد از هفته هفتم نیز ضربانی به گوش نرسد می‌تواند نتایجی در پی داشته باشد که در ادامه به این مورد خواهیم پرداخت.

علت نداشتن ضربان قلب جنین در سونوگرافی بعد از هفته هفتم بارداری

اگر قبل از هفته هفتم صدای ضربان جنین شنیده نشود و تمام احتمالات مورد بررسی قرار بگیرد و پزشک سه نوبت سونوگرافی در سه هفته متوالی انجام دهد و در نوبت سوم هم صدای ضربان قلب جنین شنیده نشود احتمال سقط شدن آن بسیار بالا است البته در مواردی نیز ممکن است به دلیل عوامل دیگری باشد اما این موارد به قدری نادر و کم است که در بیشتر اوقات به آنها توجه ای نمی‌شود اما بهتر است برای اطمینان بیشتر حتما این موارد مورد بررسی قرار بگیرد. همچنین برای اطمینان از سلامت قلب جنین خود بعد قلب از زایمان میتوانید به پزشک فوق تخصص قلب کودکان مراجعه کنید.

آیا نبودن ضربان قلب نشانه سقط جنین است؟

با توجه به اینکه شنیده نشدن ضربان قلب جنین در سونوگرافی می‌تواند نشان دهنده سقط باشد به همین علت در این هنگام باید علائم و نشانه سقط جنین را مد نظر قرار داد زیرا این نشانه‌ها به پزشک کمک می‌کند تا سقط جنین را بهتر تشخیص دهد، این علائم به صورت زیر می‌باشد:

• وجود سابقه ثبت ضربان قلب جنین: اگر پزشک سابقه شنیده شدن ضربان قلب جنین را ثبت کرده باشد و بعد از آن دیگری صدای ضربانی به گوش نرسد می‌تواند یکی از عوامل سقط جنین به حساب آید اما اگر از قبل نیز هیچ سابقه شنیده شدن ضربانی وجود نداشته باشد نوبت به بررسی احتمالات خواهد رسید.
• عدم وجود هیچ گونه ضربان قلب: شنیده نشدن ضربان قلب اگر همراه با افت سطح هورمون بارداری hcg که تا سه ماهه اول حاملگی زیاد میشود و سپس ثابت میگردد میتواند یکی از نشانه های سقط باشد.

سقط جنین چه علائمی دارد ؟

معیارهای متفاوتی از سوی نهادها و سازمان‌های مختلف در مورد نتایج سونوگرافی و سقط جنین وجود دارد. به عنوان نمونه انجمن زنان و زایمان کانادا معیار های زیر را برای سقط جنین ارائه کرد است :

• جنین بزرگ تر از 5 میلی متر که ضربان قلب نداشته باشد.
• زمانی که کیسه حاملگی بزرگ تر از 8 میلی متر باشد اما کیسه زرده مشخص نشود.
• کیسه حاملگی که بزرگ تر از 16 میلی متر باشد اما جنین در آن وجود نداشته باشد.

پیرو موارد ذکر شده از انجمن زنان و زایمان کانادا ، کالج زنان و زایمان آمریکا (ACOG) معیار های زیر را در رابطه با نتایج سونوگرافی و سقط جنین ارائه کرده است:

• اگر جنین 5.3 میلی متر باشد و ضربان قلب شنیده نشود.
• در صورتی که قطر کیسه حاملگی 21 میلی متر باشد و حتی با وجود کیسه زرده جنین نباشد.

ممکن است موارد ذکر شده کمی شما را گیج کرده باشد اما اطمینان داشته باشید که پزشک شما کاملا بر اوضاع مسلط است. پزشک با در نظر گرفتن تمامی جوانب و لحاظ کردن تمامی معیارها در نهایت نتیجه را به شما اعلام خواهد کرد.

البته علاوه بر موارد فوق معیارهای دیگری نیز وجود دارد که ممکن است پزشک با توجه به آن معیارها سقط جنین را تشخیص دهد و همچنین از یک یا دو معیار برای تشخیص بهتر کمک بگیرد، بنابراین اگر علت نداشتن ضربان قلب جنین در سونوگرافی را سقط جنین تشخیص دادند بهتر است برای اطمینان یک هفته دیگر نیز صبر کرده و دوباره سونوگرافی را انجام دهید زیرا ممکن است برخی از این معیارها درصد خطا داشته باشند.

بنابراین نتیجه ای که از مطالب گفته شده به دست می‌آید این است که اگر قبل از هفته هفتم بارداری صدای ضربان قلب جنین شنیده نشد نگران نباشید زیرا باید ابتدا عوامل احتمالی را بررسی نمود و تا چند هفته بعد سونوگرافی را تکرار کرد تا به جواب قطعی رسید، بهتر است برای برطرف شدن نگرانی خود نزد پزشک متخصص بروید و روحیه خود را همواره حفظ نمایید.