علل , علائم و درمان بیماری ASD (حفره بين دهليزی)
ASD يا حفره بين دهليز چپ و دهليز راست از جمله شايع ترين بيماری های مادرزادی قلب است كه در زنان بيشتر ديده مي شود و معمولاً علائم خود را در سنين بزرگسالی بروز مي دهد. در ادامه به علائم بیماری ASD ، علل و راههای درمان این بیماری میپردازیم. در ویدئو زیر که توسط جناب آقای دکتر محمدرضا راد گودرزی تهیه شده است شما می توانید با این بیماری و روش پیشگیری از آن توسط اکوکاردیوگرافی جنین بیشتر آشنا شوید .
بیماری ASD چیست ؟
بیماری ASD که مخفف Atrial Aeptal Defect است یک نقص مادرزادی قلب است. در بیماری نقص سپتوم دهلیزی قسمت بالایی دیواره بین دهلیزی به طور کامل بسته نمیشود. این نقص قلبی از بدو تولد در فرد بیمار وجود دارد و جز یکی از بیماری های مادرزادی قلب محسوب میشود. این بیماری بین پنج الی ده درصد بیماری های مادرزادی قلبی را شامل میشود .
وجود یک سوراخ در دیواره بین دهلیز چپ و دهلیز راست دلیل اصلی این بیماری است . به خاطر وجود این سوراخ خون اکسیژن دار از دهلیز چپ وارد دهلیز راست میشود. این امر باعث میشود که خون نسبتا بیشتری در دهلیز راست قلب جریان داشته باشد و طی طولانی مدت باعث خستگی قلب و بروز علائم میشود که در ادامه به آنها اشاره میکنیم.
علل وقوع بیماری ASD
با وجود اینکه دلیل مشخص و دفیقی برای بروز این بیماری به ثبت رسیده است اما با توجه شکل گیری و رشد قلب در اولین هفته های تشکیل جنین ، در صورتیکه در دوره تکمیل قلب مشکلی به وجود آید می تواند باعث ایجاد سوراخ در دیواره بین دهلیزها شود. عوامل ژنتیکی و ارثی از جمله مواردی هستند که در وقوع این بیماری می توانند تاثیرگذار باشند.
انواع ASD (نقص دیواره بین دهلیزی)
بیماری ASD انواع مختلفی دارد که انواع نقص های دیواره بین دهلیزی با توجه به محل بروز آنها در قلب عبارتند از :
Secundum – ساییدنوم
متداول ترین نوع ASD است که در وسط دیواره (سپتوم) بین دهلیزها اتفاق می افتد.
Ostium Primum
این نوع سوراخ در قسمت پایینی دیواره دهلیزی وجود دارد که این نوع ASD در سندورم دان رایج است و احتمال وجود دیگر نواقص مادرزادی قلبی همزمان Ostim primumm وجود دارد.
سینوس سیاهرگی Sinus venosus
این نقص شیوع کمتری دارد و همانطور که از نامش پیداست در بخش بالایی دیواره دهلیزی وجود دارد.
سینوس تاجی Coronary sinus
در بافتشناسی قلب و عروق سینوس به معنای محل اتصال و ورود سیاهرگ به دو دهلیز قلب است. این نقص نادر بخشی از دیواره بین سینوس کرونری و دهلیز چپ وجود ندارد.
تشخیص بیماری ASD در نوزادان و بزرگسالان
معمولا صدای ایجاد شده در اثر بیماری نقص دیواره دهلیزی به سادگی شنید نمیشوند و ممکن است تا بزرگسالی توسط پزشک تشخیص داده نشود. حال اگر پزشک در زمان معاینه فیزیکی متوجه صدای غیر نرمال بشود برای تشخیص دقیق تر دستور آزمایش های تخصصی تر را میدهد. آزمایش هایی که به پزشکان در تشخیص بیماری کمک میکنند عبارتند از :
- اکوکاردیوگرام
- ام آر آی قلب
- اکوکاردیوگرافی مری
- کاتتریزاسیون قلبی
- ایکس ری قفسه سینه
- آنژیوگرافی ( بالای 35 سال)
- اکوکاردیوگرافی
اکوکاردیوگرام (اکو قلب)
آزمایش اکوی قلب رایج ترین روش تشخیص بیماری های ماردزادی قلب از جمله ASD است. در اکوکاردیوگرافی از امواج صوتی دارای فرکانس بالا (که ما فوق صوت نیزنامیده میشود) برای ایجاد یک تصویر متحرک از قلب استفاده میشود. همچنین به وسیله اکوی قلب جنین می توان پیش از تولد جنین سلامت قلب و عملکرد آن را به طور کامل بررسی کرد. اکوکاردیوگرافی اطلاعات دقیقی از قلب در اخیتار پزشک میگذارد از جمله : تشخیص نقص ساختار قلبی , اندازه گیری فشار پمپاژ قلب , بررسی دریچههای قلب , بررسی علائم نقص قلبی , تعیین وضعیت بیمار. در نهایت با توجه به نتیجه اکو روش درمانی توسط پزشک انتخاب میشود.
آزمایش اشعه ایکس X قفسه سینه
جهت مشاهده وضعیت قلب و ریه بیمار و بررسی نقص قلبی و علائم و عوارض آن
الکتروکاردیوگرام (نوار قلب)
در این آزمایش با اندازه گیری فعالیت الکتریکی قلب، با بررسی آریتمی قلب میتوان میزان گردش خون در سمت راست قلب را مشخص کرد.
علائم بیماری ASD
به طور معمول اکثر نوزادانی که با بیماری نقص سپتوم دهلیزی متولد میشوند علائم خاصی ندارند. البته اندازه سوراخ و محل وقوع آن (انواع ASD که به آنها اشاره شد) میتواند علائم و مشکلاتی که فرد با آنها مواجه میشود را کم و یا زیاد کند. معمولا نوزادن با نقض دیواره دهلیزی از لحاظ وزن گیری مشکلی نداشته و رشد آنها نرمال است. وجود ASD شدید به صورت عمومی در سنین بالای سی سال علائم خود را نمایان میکند و در خیلی از موارد تا 50 سالگی هم خود را نشان نمیدهد. رایج ترین علائم این بیماری عبارتند از:
- سوفل قلب
- تنگی نفس (به ویژه در زمان فعالیت بدنی سنگین مانند ورزش کردن)
- تپش قلب
- احساس خستگی
- تورم شکم , پا , ساق پا
- مشکلات مکرر ریه (عنونت های مشابه ذات الریه)
- سکته مغزی
درمان نقص دیواره دهلیزی ASD
در ویدئو زیر درمان بیماری نقص سپتوم دهلیزی با روش کاتتریزاسیون را مشاهده میکنید . کاتتریزاسیون و کاتترگذاری قلب یک روش تهاجمی است که به پزشکان کمک میکند، برخی از بیماریهای قلب را تشخیص دهند و گاهی حتی بیماری را درمان کنند. برای انجام این عمل، یک لوله دراز، باریک و انعطافپذیر در ناحیه کشاله ران به درون شریان وارد میشود، و از طریق آن به سوی قلب هدایت میشود. :
سلام و روز بخیر آیا حفره در قلب دختر هفت ساله بسته می شود یا خیر؟
دکتر به ما کفته که نشکنی ندار ولی سالی یکبار چک کنید و نوار و اکو بدید.
سلام،
اگر حفره کوچک باشد، در بسیاری از موارد ممکن است با گذشت زمان خود به خود بسته شود، اما اگر حفره بزرگتر باشد، معمولاً نیاز به پیگیری دقیقتری دارد. توصیه پزشک مبنی بر چکاپ سالانه و انجام اکو و نوار قلب به دلیل نظارت بر وضعیت حفره و تغییرات احتمالی در آینده است.
سوراخ۱۲میلی متر هم با این روش درمان میشه؟
سلام،
بستگی به محل قرارگیری سوراخ دارد، در کل بله امکان بستن ASD با اندازه 12 میلیمتر با روش آنژیوگرافی وجود دارد.
با سلام
وقت بخیر
بیمار ۴۲ ساله دارای عارضه Asd sinus venosus با سایز ۱.۷× ۱.۵ سانتیمتر نیز امکان ترمیم سوراخ با آنژیو وجود دارد؟
سلام
این نوع از ASD درمان جراحی دارد ولی چند مورد با آنژیوگرافی و استنت در SVC در انگلیس انجام شده که باید شرایط مناسب از نظر ورید های ریه که به قلب میروند داشته باشد
ببخشید سوراخی که 3 سانت بزرگیش باشه هم با آنژیو گرافی یا همون کاتتریزاسیون امکان ترمیمش هست؟؟
سلام
بستگی به سن و شکل واقعی یا ۳ بعدی اون داره که گرد یا بیض شکل و… داره
از مطلب حوبتون درباره بیماری asd ممنونم.
از زحمات همکارم تشکر فراوان دارم