افتادگی (پرولاپس) دریچه میترال – علل بیماری , علائم و درمان MVP قلب

افتادگی دریچه میترال (Mitral valve prolapse) یک نوع اختلال در کار دریچه میترال قلب است. MVP یکی از بیماری های خوش خیم دریچه میترال است. در ادامه این مقاله در مورد دریچه میترال , علل پروپلاس دریچه میترال , علائم و راه درمان این بیماری اشاره کرده ایم.

در بیماری افتادگی دریچه میترال لت‌ها بزرگ می‌شود و به سمت داخل دهلیز چپ کشیده می‌شوند که گاهی اوقات طی انقباض ناگهان با صدا بسته می‌شوند و ممکن است منجر به برگشت خون به دهلیز چپ (پس‌زنی) شود. در فیلم زیر که توسط جناب آقای دکتر محمدرضا راد گودرزی تهیه شده است می توانید با این بیماری بیشتر آشنا شوید.

پرولاپس (افتادگی) دریچه میترال چیست ؟

MVP یا همان نرمی و شلی دیچه میترال یکی از بیماری های قلبی است که دریچه میترال در آن درگیر است. دریچه میترال دریچه‌ای است که بین دهلیز چپ و بطن چپ قلب قرار گرفته‌است و شامل دو دهانه‌است. به طور طبیعی دهانه‌های این دریچه هنگام دیاستول باز است و خون از دهلیز چپ وارد بطن چپ می‌شود . طی انقباض بطن چپ (سیستول) دریچه میترال به وسیله تارهای نگه‌دارنده محکم بسته نگه داشته می‌شوند.

در بیماری پروپلاس دریچه میترال لت‌ها بزرگ می‌شود و به سمت داخل دهلیز چپ کشیده می‌شوند که گاهی اوقات طی انقباض ناگهان با صدا بسته می‌شوند و ممکن است منجر به برگشت خون به دهلیز چپ (پس‌زنی) شود. افتادگی یا پرولاپس دریچه قلب در واقع همان سندروم افتادگی دریچه میترال به طرف دهلیز چپ طی انقباض قلب است. در این حالت یک یا هر دو دریچه ممکن است خوب بسته نشوند که باعث بازگشت (پس‌زنی) خون می‌شود. این پس زنی خون می‌تواند منجر به مورمور یا سوفل قلبی (صدای غیرطبیعی در قلب که مربوط به جریان خون غیرطبیعی است) شود. پس‌زنی میترال معمولاً حالت خفیفی دارد.

علل اصلی بیماری MVP قلب

بیماری شلی دریچه میترال در دوران جنین , نوزادی و کودکی اصلا وجود ندارد اما در 15 سالگی شیوع آن به 5 درصد می رسد. در مورد این بیماری سابقه وراثت در حدود 50 درصد است به این معنا که 50 درصد کسانی که به این عارضه قلبی مبتلا میشوند دارای سابقه فامیلی هستند. طی تحقیقات انجام شده علت اصلی این بیماری نامشخص است و همانطور که گفته شد این بیماری می تواند از طریق وراثت به افراد برسد. وجود MVP در برخی بیماران ناشی از اختلال ژنتیکی بافت کلاژن باشد. نرمی دریچه میترال میتواند‌ با برخی بیماری‌های‌ مادرزادی‌ قلب‌ همراه‌ باشد.

It is postulated that distortion of the circumflex coronary artery by the abnormal mitral valve may be the cause of the electrocardiographic features. The probability is briefly discussed that in some instances the mitral valve anomaly results from a genetically determined defect, or weakness, of the posterior leaflet. (sciencedirect)

تشخیص افتادگی دریچه قلب

اگر پزشک در هنگام معاینه فیزیکی قلب متوجه صدای غیر طبیعی شود با توجه به نوع صدا ممکن است بیماری را تشخیص بدهد. اصلی ترین روش برای تشخیص پروپلاس دریچه میترال آزمایش اکوکاردیوگرافی یا همان اکوی قلب است. اکوکاردیوگرافی برگشت خون میترال را نشان میدهند همچنین برای تعیین اندازه دهلیز چپ، اندازه و عملکرد بطن چپ نیز میتوان از نتیجه اکوکاردیوگرام کمک گرفت. 

علائم پروپلاپس دریچه میترال

افتادگی دریچه میترال خفیف معمولا علائم خاصی ندارند . در صورتیکه بیماری mvp قلب بروز علائم داشته باشد این علائم عبارتند از:

• تنگی نفس
• احساس خستگی
• درد قفسه سینه
• سیاهی رفتن چشم

درمان بیماری شلی دریچه میترال

اکثر بیماران مبتلا به افتادگی دریچه میترال بدون علائم هستند و به درمان خاصی نیاز ندارند. بیمارانی که دارای علائم هستند پزشک متخصص قلب برای کاهش درد و مداوای اختلال ریتم قلب دارو تجویز میکند. از جمله داروهایی که برای درمان MVP قلب تجویز میشوند عبارتند از :

• بتا بلوکرها جهت کاهش ضربان قلب.
• آسپرین
• متوپرولول
• داروهای آنتی کواگولانت (رقیق کننده‌های خون) مانند وارفارین (کومادین) که از انعقاد خون جلوگیری می‌کند.

اگر بیمار دچار مشکل نارسایی احتقانی قلب به همراه برگشت خون به دلیل سندرم دریچه پرولاپس میترال باشد ،کاندید انجام جراحی خواهد بود. که دو نوع جراحی برای درمان افتادگی دریچه میترال انجام میشود

1. ترمیم دریچه (Valve repair)
2. تعویض دریچه (Valve replacement)

برای داشتن یک زندگی آرام با وجود نارسایی دریچه میترال باید موارد زیر را رعایت کنید:

• فشار خون خود را کنترل کنید.
• ورزش سبک کنید.
• دخانیات (سیگار و قلیان) را ترک کنید.
• استرس خود را کنترل کنید
• از مصرف مواد غذایی محرک‌های قلب مانند کافئین بپرهیزید
• از انجام ورزش های سنگین مانند شنا , طناب زدن , دویدن , وزنه زدن خوددرای کنید

افتادگی دریچه میترال در دوران بارداری

به صورت عمومی افتادگی دریچه میترال تاثیری روی بارداری ندارد و تقریباً بیشتر خانم های باردار با این بیماری یک زایمان بدون مشکل و موفق دارند. اما همانطور که در مطلب بیماریهای قلبی در دوران بادراری توضیح داده شد, پیگیری درمان بیماری های قلبی در دوران بارداری باید تحت نظر پزشک متخصص قلب انجام شود. چرا که نوع داروهای مصرفی در رمان حاملگی اهمیت زیادی دارند. در صورت عدم رعایت دستورات پزشک و مصرف سرخود داروهای قلبی در دوران بارداری امکان بروز مشکلات جدی  حاد برای مادر و جنین وجود دارد.

همچنین برای تشخیص و درمان بیماری های قلبی جنین لازم است تا با یک پزشک اطفال مشورت نمایید. در مطلب لیست فوق تخصص قلب کودکان می توانید پزشکان متخصص این حوزه در سراسر کشور را مشاهده نمایید.